Snelgroeiende bedrijven in Nederland nemen af
De voorheen snel stijgende lijn van start- naar scaleups is tot stilstand gekomen. Het afgelopen jaar zijn er nauwelijks meer snelgroeiende bedrijven tot wasdom gekomen en het aantal startups wat doorgroeit naar scaleup is stilgevallen. Dat is wat het ScaleUp Dashboard 2020 laat zien. Dit jaarlijkse onderzoek wordt uitgevoerd door het Erasmus Centre for Entrepreneurship, en Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM). De conclusie? Er moet een specifiek groeibeleid komen, en wel nu.
Het ‘ScaleUp Dashboard’ is een jaarlijks terugkerend onderzoek naar snelgroeiende bedrijven, uitgevoerd door Erasmus Centre for Entrepreneurship en RSM onder leiding van hoogleraar ondernemerschap, professor dr. Justin Jansen. Een snelgroeiend bedrijf, oftewel een scaleup, is een bedrijf van minstens 10 fulltime (FTE) medewerkers dat gedurende een driejarige periode een gemiddelde groei heeft van minstens 20 procent per jaar in het aantal FTE en/of omzet.
Het onderzoek van 2020 laat een paar opmerkelijke dingen zien. Als eerst, het stilstaan van de groeiende bedrijven is niet per definitie een gevolg van de Coronacrisis. RSM laat weten dat de toename van snelgroeiende bedrijven in Nederland al vóór de Coronacrisis een aanwezig proces was. Daarbij is het aantal startups wat doorgroeit tot een snelgroeiend bedrijf ook niet toegenomen. Er zijn echter wel meer startups, maar dit vertaalt zich niet in meer snelgroeiende bedrijven, aldus RSM.
Andere punten uit het onderzoek:
- Bijna tweederde van de Nederlandse snelgroeiende bedrijven verliest hun snelle groei na de eerste groeispurt. Daarmee gaat enorm veel potentieel voor economische weerbaarheid verloren.
- Het groeifundament bij een bredere groep aan Nederlandse bedrijven is sterk conjunctuurgevoelig. Hierdoor zal de impact van de Coronacrisis sterker voelbaar worden.
- Het momentum van snelle groei ontstaat op dit moment rondom de energietransitie, de opkomst van nieuwe technologieën en de toenemende vraag naar gezondheidszorg. Snelgroeiende bedrijven sluiten zich daarmee aan bij bredere trends en opkomende klantbehoeften. Bijvoorbeeld door het aanbieden van duurzame energieoplossingen, nieuwe technologie of hoogwaardige zorg.
- Amsterdam kent opnieuw het hoogste – en groeiende – aantal snelgroeiende bedrijven, gevolgd door Rotterdam en Den Haag, die beiden afgelopen jaar minder snelgroeiende bedrijven binnen de gemeentegrenzen hadden.
Ondanks de economische groei gedurende de afgelopen jaren blijkt de veerkracht van de Nederlandse economie al voor de uitbraak van de Coronapandemie al sterk te zijn afgenomen. “Snelgroeiende bedrijven en succesvolle startups zijn zeer belangrijk voor de weerbaarheid en wendbaarheid van de Nederlandse economie, met name in crisistijd. Door hun flexibiliteit, aanpassingsvermogen en de creatie van nieuwe banen zorgen ze veelal voor een sneller en succesvoller herstel”, aldus Justin Jansen. Het klimaat voor snelgroeiende bedrijven blijkt het afgelopen jaar wederom verder verslechterd. “Er zijn niet meer snelgroeiende bedrijven bijgekomen, ook niet vanuit jonge startups die opschalen tot scaleup. Ondanks verschillende ondersteuningsmaatregelen en -programma’s, zien we daarvan geen duidelijke vertaalslag in het aantal snelgroeiende bedrijven. Sterker nog, we moeten ons afvragen of alle maatregelen wel effectief zijn in het wegnemen van belangrijke obstakels en het verder stimuleren van ambitieuze groeiondernemers. Ik begin daar sterk aan te twijfelen”, aldus Jansen.
Ondanks dat de Coronacrisis niet de oorzaak voor dit fenomeen is, is er een nieuw groeibeleid nodig, aldus RSM. Uit het ScaleUp Dashboard blijkt dat het huidige groeibeleid in Nederland niet in staat is om een aantal hardnekkige obstakels weg te nemen. Maatregelen zijn veelal te generiek voor het overbruggen van specifieke uitdagingen. Een paar punten die RSM noemt:
– Coronasteun meer gericht op aanjagen van transitie en groei. Niet alleen op baanbehoud.
De huidige maatregelen van de overheid zijn met name gericht op baanbehoud. Maar juist voor de veerkracht van de Nederlandse economie is het cruciaal om steunmaatregelen te richten op het aanjagen van verandering en groei.
– Gerichte en intensieve ondersteuning van ambitieuze startups en scaleups. Op basis van strenge selectie en met inachtneming van belangrijke milestones.
Veel ondersteuningsprogramma’s voor startups en scaleups zijn van relatief korte duur. En veel minder op het opschalen en behouden van snelle groei. Dat moet anders voor een geselecteerde groep aan ambitieuze startups en scaleups.; door gerichte en hoogwaardige ontwikkeling van leiderschapsvaardigheden, en op basis van intensieve en flexibele ondersteuning met duidelijke milestones. Worden deze gehaald, dan kan de ondersteuning worden voortgezet en geïntensiveerd. Zo niet, dan dient de aandacht te verschuiven naar andere potentiële snelle groeiers.
– Generieke tools en slimme technieken voor bredere groep aan bedrijven.
Een economie in transitie vraagt om verbeeldings- en veranderkracht. Ook bij de overheid. Nieuwe technologie kan hierbij helpen. Maar ook slimme tools en technieken die breed worden ingezet om ondernemers antwoorden te laten geven op de meest belangrijke vraag over hun toekomst: hoe kan ik groeien binnen een economie in transitie? Bijvoorbeeld door gamification en het ontwikkelen van serious games om te begrijpen welke veranderingen disruptief kunnen zijn, waarom, en hoe de bedrijven nieuwe ontwikkelingen juist als een kans in plaats van een bedreiging kunnen zien.
Meer informatie is te vinden via deze link.